Jak możesz uniknąć problemów prawnych przy tworzeniu gier komputerowych?

Tworzenie gry komputerowej to ekscytujące przedsięwzięcie, które łączy kreatywność z technologią. Jednak w procesie produkcji nie możesz zapominać o kwestiach prawnych, które mogą wpłynąć na przyszłość Twojego projektu. Odpowiednie zabezpieczenie prawne jest kluczowe, aby uniknąć problemów prawnych. Poniżej znajdziesz najważniejsze aspekty, na które powinieneś zwrócić uwagę.

1. Ochrona pomysłu i autentyczność projektu

Na wstępnym etapie sprawdź, czy Twój pomysł na grę jest oryginalny i nie narusza praw innych podmiotów. Upewnij się, że:

Wszystkie umowy dotyczące współpracy z osobami zaangażowanymi w produkcję gry zostały prawidłowo skonstruowane i obejmują również kwestie dotyczące praw autorskich, poufności, zgody na wykorzystanie wizerunku, a także informacje o wykorzystaniu AI,
Posiadasz uprawnienia do korzystania z elementów gry, które mogą i są objęte czyimiś prawami autorskimi (np. kod, assety),
Rozważyłeś dodatkową ochronę wyróżniających się elementów projektu np. poprzez rejestrację znaków towarowych,
Zaplanowałeś strategię marketingową, uwzględniającą np. współpracę z influencerami i agencjami promocyjnymi.

2. Inspiracja a plagiat

Granica między inspiracją a plagiatem bywa płynna. Plagiat to – w uproszczeniu – wykorzystanie cudzej twórczości bez zgody autora, natomiast inspiracja oznacza czerpanie z cech innego utworu przy jednoczesnym nadaniu dziełu nowego charakteru. Pamiętaj, że:

Zmiana techniki wykonania bez nadania dziełu własnych cech twórczych nadal może stwarzać ryzyko uznania nowego wytworu za plagiat,
Ocena cech twórczych jest w znacznym stopniu oceną subiektywną. Cechy twórcze to takie, które świadczą o indywidualnym piętnie autora,
Cytowanie dzieł wymaga podania źródła oraz zgody twórcy, zwłaszcza jeśli elementy te są wykorzystywane w komercyjnej części gry.

3. Prawa autorskie osobiste i majątkowe

Prawa autorskie dzielą się na osobiste i majątkowe:

Prawa osobiste są niezbywalne i obejmują m.in. prawo do oznaczenia autorstwa, nadzoru nad utworem oraz poszanowania jego integralności.
Prawa majątkowe są zbywalne, co oznacza, że możesz je sprzedać lub kupić, co jest kluczowe dla studia tworzącego gry. Zadbaj o odpowiednie umowy dotyczące m.in. scenariusza gry, projektów postaci, warstwy muzycznej czy skórek postaci.

4. Współpraca marketingowa i umowy

Promocja gry często wiąże się ze współpracą z influencerami oraz agencjami marketingowymi. Upewnij się, że podpisujesz odpowiednie umowy. W zależności od charakteru relacji może to być np.:

Umowa o dzieło
Umowa zlecenia
Umowa barterowa
Umowa mieszana (która ma cechy różnych umów)

W umowach warto zwrócić uwagę, aby zawierały odpowiednie postanowienia dotyczące praw autorskich, poufności oraz wykorzystania wizerunku. Przy wyborze typu umowy warto zastanowić się nad sposobem licencjonowania praw własności intelektualnej.

5. Kwestia AI w kontekście prawa

Sztuczna inteligencja nie jest uznawana za twórcę jako takiego, ponieważ prawo autorskie przypisuje autorstwo wyłącznie osobom fizycznym. Klient powinien jednak zostać poinformowany o wykorzystaniu AI w projekcie. Podobna informacja powinna zostać ujęta także w umowach dotyczących współpracy z twórcami gry.

6. Rozwiązywanie sporów

Jeśli pojawi się spór prawny, masz kilka możliwości:

Polubowne rozwiązanie – negocjacje między stronami mogą zakończyć się ugodą. Warto rozważyć prowadzenie negocjacji przy wsparciu prawnika.
Mediacja – zaangażowanie niezależnej osoby do wypracowania kompromisu może okazać się dobrym rozwiązaniem. Ugoda mediacyjna zatwierdzona przez sąd ma moc ugody sądowej.
Postępowanie sądowe – jeśli nie uda się dojść do porozumienia, możliwe jest skierowanie sprawy do sądu. W Polsce funkcjonuje 5 wyspecjalizowanych sądów rozstrzygających sprawy z zakresu własności intelektualnej.

7. Monitorowanie naruszeń i ochrona praw

Aby uniknąć naruszenia praw własności intelektualnej, na bieżąco monitoruj rynek. Możesz to robić samodzielnie lub zlecić specjalistom. Jeśli zauważysz naruszenie swoich praw, skonsultuj się z prawnikiem, który oceni sytuację i zaproponuje najlepsze działania – od negocjacji po dochodzenie roszczeń w sądzie.

8. Wykorzystanie elementów kulturowych w grze

Chcąc zamieścić w grze postać np. Lorda Vadera, musisz uzyskać zgodę właściciela praw autorskich. Podobnie jest w przypadku innych dóbr kultury, np. filmów czy książek. W przypadku wykorzystania nazw marek (np. samochodów, produktów) również potrzebna może być odpowiednia licencja, ponieważ mogą one być chronione jako znaki towarowe.

Rola specjalistki Alicji Labijak

Wielu twórców może czuć się zagubionych w gąszczu przepisów prawnych dotyczących gier. Alicja Labijak jest radczynią prawną, która łączy wiedzę prawniczą z pasją do branży kreatywnej. Wspiera klientów w ochronie praw własności intelektualnej – doradza, jak skutecznie uniknąć sporów, a także wspiera w ich prowadzeniu, gdy już się wydarzą.

Podsumowanie

Produkcja gry komputerowej wymaga nie tylko kreatywności, ale i świadomości prawnej. Pomoc prawników może zaoszczędzić Ci wiele problemów, związanych zarówno z ochroną własnych praw, jak i unikaniem naruszeń cudzej własności intelektualnej. Zadbaj o umowy, licencje oraz monitorowanie rynku, aby uniknąć strat finansowych i wizerunkowych. Jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z radcą prawnym, który pomoże Ci opracować strategię ochrony prawnej dla Twojego studia.